Key Takeaway
- ร้อนในคือแผลเล็กๆ ในช่องปากที่ทำให้รู้สึกเจ็บและระคายเคือง มักเกิดที่ลิ้น กระพุ้งแก้ม หรือริมฝีปากด้านใน และมักหายได้เองใน 1-2 สัปดาห์
- ร้อนในเกิดจากหลายสาเหตุ เช่น ความเครียด พักผ่อนไม่พอ ขาดวิตามิน การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน หรือการระคายเคืองในช่องปาก
- วิธีแก้ร้อนในแบบเร่งด่วนที่สามารถทำได้เองที่บ้านคือ หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด ดื่มน้ำมากๆ และบ้วนปากด้วยน้ำยาบ้วนปากอ่อนๆ
หลายคนคงเคยประสบปัญหาร้อนในที่สร้างความรำคาญและเจ็บปวดไม่น้อย เวลารับประทานอาหารหรือพูดคุย แล้วเคยสงสัยไหมว่า ร้อนในเกิดจากอะไร? วันนี้เราจะพาคุณมาไขข้อสงสัย พร้อมแนะนำวิธีแก้ร้อนในในปากด้วยตัวเองแบบง่ายๆ ที่สามารถทำได้เองที่บ้าน เพื่อให้แผลร้อนในหายไวขึ้นและไม่กลับมากวนใจอีก
ร้อนในคืออะไร?
ร้อนในคือหรือแผลร้อนในคือแผลเล็กๆ ที่เกิดขึ้นภายในช่องปาก เช่น บริเวณริมฝีปากด้านใน แก้ม ลิ้น หรือเหงือก โดยมักมีลักษณะเป็นแผลตื้นๆ สีขาวหรือเหลืองล้อมรอบด้วยขอบสีแดง ทำให้รู้สึกเจ็บหรือแสบเมื่อพูด กินอาหาร หรือดื่มน้ำ
แผลร้อนในสามารถเกิดได้กับทุกเพศทุกวัย และมักหายได้เองภายใน 1-2 สัปดาห์ หรือมีวิธีรักษาร้อนในในปากที่สามารถทำได้เอง แต่หากมีอาการเรื้อรังหรือเกิดขึ้นซ้ำบ่อย ควรพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุที่แท้จริงและรับการรักษาที่เหมาะสมต่อไป
อาการของร้อนใน
เมื่อเป็นร้อนใน มักจะมีอาการที่สังเกตได้ชัดเจนภายในช่องปาก เช่น
- แผลมีลักษณะบวม แดง และเจ็บบริเวณที่เป็น
- อาจมีไข้ร่วมด้วยในบางราย
- ต่อมน้ำเหลืองบริเวณลำคอหรือใต้ขากรรไกรบวมโต
- อาการโดยรวมอาจส่งผลให้รู้สึกไม่สบายหรือเบื่ออาหาร
ร้อนในเกิดจากอะไรได้บ้าง
สาเหตุและปัจจัยที่ทำให้เกิดแผลร้อนในเกิดจากหลายอย่าง โดยบางครั้งอาจเกิดจากพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน หรือปัญหาสุขภาพที่เรามองข้ามไป ซึ่งสาเหตุเหล่านี้สามารถกระตุ้นให้เกิดแผลร้อนในได้บ่อยครั้ง หรือทำให้อาการรุนแรงมากขึ้น ได้แก่
- พันธุกรรม โดยคนในครอบครัวเคยมีประวัติเป็นแผลร้อนใน
- การติดเชื้อจากเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรียภายในช่องปาก
- การขาดสารอาหาร โดยเฉพาะวิตามินบี 12 กรดโฟลิก และธาตุเหล็ก
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน มักพบในผู้หญิงช่วงก่อนหรือระหว่างมีประจำเดือน
- ความเครียดและความวิตกกังวล ส่งผลต่อระบบภูมิคุ้มกันและการฟื้นตัวของเยื่อบุในปาก
- พักผ่อนไม่เพียงพอจนร่างกายอ่อนแอ ทำให้เกิดแผลได้ง่ายขึ้น
- การแพ้อาหารบางชนิด เช่น อาหารเผ็ดจัด กรดสูง หรือแสลงในบางราย
- การระคายเคืองภายในช่องปาก เช่น การจัดฟัน การใส่อุปกรณ์ทันตกรรม หรือการกัดกระพุ้งแก้ม
- โรคประจำตัวบางชนิด เช่น โรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันบกพร่อง อย่างโรคโครห์น โรคเบเช็ท หรือเอชไอวี
- มีอาการแพ้ส่วนผสมบางอย่างในยาสีฟัน
- พฤติกรรมการสูบบุหรี่
อันตรายที่มาจากแผลร้อนใน
โดยทั่วไปแผลร้อนในมักไม่อันตรายและสามารถหายได้เองภายใน 1–2 สัปดาห์ แต่หากแผลไม่ดีขึ้น หรือมีอาการอื่นร่วมด้วย อาจเป็นสัญญาณของโรคหรือภาวะผิดปกติที่ซ่อนอยู่ ดังนั้นจึงควรพบแพทย์ทันที หากมีอาการต่อไปนี้
- แผลเกิดขึ้นหลายจุดพร้อมกันและมีแผลใหม่ขึ้นเรื่อยๆ ขณะที่แผลเดิมยังไม่หาย
- แผลมีขนาดใหญ่มากกว่าปกติหรือขยายไปยังบริเวณอื่นในช่องปาก
- แผลร้อนในเกิดขึ้นซ้ำๆ และไม่ดีขึ้นภายในระยะเวลา 2 สัปดาห์
วิธีแก้ร้อนในแบบเร่งด่วนเองที่บ้าน
เมื่อสังเกตว่าตัวเองเป็นร้อนในแล้ว หากไม่อยากรอให้หายเอง ยังมีวิธีแก้ร้อนในในปากแบบเร่งด่วนที่ทำได้ง่ายๆ ที่บ้าน ดังนี้
- งดอาหารทอด ของมัน ขนมหวาน รวมถึงผลไม้รสหวานจัด เช่น ทุเรียน ลำไย
- หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด เผ็ด หรือมีกลิ่นฉุน เช่น กระเทียม หอม และขิง
- รับประทานอาหารต้านโรค อย่างผักและผลไม้ให้หลากหลาย เพื่อเสริมวิตามินและแร่ธาตุที่ร่างกายต้องการ
- ดื่มน้ำสะอาดให้เพียงพอตลอดวัน
- บ้วนปากด้วยน้ำยาบ้วนปากชนิดอ่อนโยน
วิธีรักษาอาการร้อนในในปากแบบทางการแพทย์
หากอาการร้อนในรุนแรงหรือเป็นบ่อย มีวิธีรักษาอาการร้อนในในปากทางการแพทย์ที่ช่วยบรรเทาและฟื้นฟูอาการได้อย่างเหมาะสม ดังนี้
- ใช้ยาทาเพื่อบรรเทาอาการ เช่น ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ชนิดทาภายนอก
- การจี้ด้วยสารเคมีหรือไฟฟ้า (Electrocautery) เป็นวิธีแก้ร้อนในปากเร่งด่วนที่ช่วยเร่งการหาย โดยทำโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น เพื่อป้องกันการติดเชื้อและภาวะแทรกซ้อน
การป้องกันและดูแลไม่ให้เกิดร้อนใน
การดูแลและป้องกันแผลร้อนในอย่างเหมาะสมจะช่วยลดโอกาสการเกิดซ้ำและบรรเทาอาการได้อย่างมีประสิทธิภาพ ดังนั้นควรปฏิบัติตามคำแนะนำเหล่านี้เพื่อรักษาสุขภาพช่องปากให้แข็งแรงและป้องกันแผลร้อนในเกิดขึ้นซ้ำได้ง่ายขึ้น
- รับประทานอาหารอย่างถูกหลักโภชนาการ
- หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด ของทอด ของมัน และอาหารเผ็ดร้อน
- กินผักผลไม้เป็นประจำ
- ดื่มน้ำมากๆ เพื่อให้ร่างกายชุ่มชื้น
- ลดความเครียดให้น้อยลง
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- หลีกเลี่ยงการใช้ยาสีฟันหรือสารที่อาจแพ้
- รักษาความสะอาดช่องปาก เช่น แปรงฟันหลังอาหาร
- นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
สรุป
ร้อนในคือแผลเล็กๆ ในช่องปากที่ทำให้เจ็บและระคายเคือง ซึ่งร้อนในมักเกิดจากสาเหตุหลายประการ เช่น ความเครียด ขาดสารอาหาร หรือการเปลี่ยนแปลงฮอร์โมน แผลส่วนใหญ่หายเองใน 1-2 สัปดาห์ แต่หากแผลใหญ่หรือเรื้อรังควรพบแพทย์ วิธีแก้อาการร้อนในในปากแบบเร่งด่วนด้วยตัวเอง ได้แก่ หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด ดื่มน้ำมากๆ และรักษาความสะอาดช่องปาก หากรุนแรงอาจต้องรักษาทางการแพทย์ เช่น ยาทาหรือจี้ด้วยไฟฟ้า การป้องกันทำได้โดยดูแลสุขภาพ ลดความเครียด และพักผ่อนให้เพียงพอ
การหางานที่บรรยากาศดีและเวลาทำงานเหมาะสมจะช่วยให้คุณดูแลตัวเองได้ดีขึ้น ลดความเครียดและโอกาสเกิดร้อนใน ใครกำลังมองหางานใหม่ ลองค้นหาโอกาสที่ตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์ได้ที่ Jobsdb เพื่อสุขภาพและชีวิตการทำงานที่สมดุลกว่าเดิม
บทความอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง