ไขข้อข้องใจสิทธิประกันสังคม กรณีว่างงาน

          ผู้ประกันมีข้อสงสัยมากมายเกี่ยวกับสิทธิประกันสังคมกรณีว่างงาน ว่าจะได้รับเงินชดเชยหรือไม่ และเงินที่จ่ายไปจะได้คืนหรือไม่ หากจะส่งต่อต้องทำอย่างไร รวมทั้งเมื่อออกจากงานแล้วยังใช้สิทธิประกันสังคมได้อยู่หรือไม่ ทุกข้อข้องใจสามารถหาคำตอบได้จากบทความนี้

หลักเกณฑ์และสิทธิประโยชน์

           ผู้ประกันตนจะได้รับสิทธิกรณีว่างงาน เมื่อผู้ประกันตนจ่ายเงินสมทบในส่วนของกรณีว่างงานมาแล้วไม่น้อยกว่า 6 เดือน ภายในระยะเวลา 15 เดือนก่อนการว่างงาน (ถูกเลิกจ้างหรือลาออกหรือสิ้นสุดสัญญาจ้างตามกำหนดระยะเวลา) โดยไม่มีความผิดตามกฎหมาย

เงื่อนไขการเกิดสิทธิ

• ต้องขึ้นทะเบียนผู้ว่างงานที่สำนักงานจัดหางานของรัฐภายใน 30 วันนับแต่วันที่ว่างงาน โดยไม่ต้องรอหนังสือรับรองการออกจากงาน เพื่อเป็นการแสดงสิทธิ์ในเบื้องต้น
• มีความสามารถในการทำงานและพร้อมที่จะทำงานที่เหมาะสมตามที่จัดหาให้
• ต้องไม่ปฏิเสธการฝึกงาน
• ต้องรายงานต่อเจ้าหน้าที่สำนักจัดหางานไม่น้อยกว่าเดือนละ 1 ครั้ง
• ผู้ที่ว่างงานต้องไม่ถูกเลิกจ้างเนื่องจากกรณี มีดังนี้
• ทุจริตต่อหน้าที่กระทำผิดอาญาโดยเจตนาแก่นายจ้าง
• จงใจทำให้นายจ้างได้รับความเสียหาย
• ฝ่าฝืนข้อบังคับ หรือระเบียบเกี่ยวกับการทำงาน หรือคำสั่งอันชอบด้วยกฎหมายในกรณี ร้ายแรง
• ละทิ้งหน้าที่เป็นเวลา 7 วันทำงานติดต่อกัน โดยไม่มีเหตุอันควร
• ประมาทเลินล่อเป็นเหตุให้นายจ้างได้รับความเสียหายอย่างร้ายแรง
• ได้รับโทษจำคุกตามคำพิพากษา
• ต้องมิใช่ผู้มีสิทธิได้รับประโยชน์ทดแทนในกรณีชราภาพ

          มีสิทธิรับประโยชน์ทดแทนเริ่มตั้งแต่วันที่ 8 นับแต่วันว่างงานจากการทำงานกับนายจ้างรายสุดท้าย

    -  ไม่เป็นผู้ประกันตนโดยสมัครใจตามมาตรา 39

ประโยชน์ทดแทนกรณีถูกเลิกจ้าง

          ได้รับเงินทดแทนระหว่างการว่างงานปีละไม่เกิน 180 วัน ในอัตราร้อยละ 50 ของค่าจ้างเฉลี่ย โดยคำนวณจากฐานเงินสมทบขั้นต่ำเดือนละ 1,650 บาท และฐานเงินสมทบสูงสุดไม่เกิน 15,000 บาท ตัวอย่างเช่น  ผู้ประกันตนมีเงินเดือนเฉลี่ย 10,000 บาท จะได้รับเดือนละ 5,000 บาท

ประโยชน์ทดแทนกรณีลาออกหรือสิ้นสุดสัญญาจ้างตามกำหนดระยะเวลา

          ได้รับเงินทดแทนระหว่างการว่างงานปีละไม่เกิน 90 วัน ในอัตราร้อยละ 30 ของค่าจ้างเฉลี่ย โดยคำนวณจากฐานเงินสมทบขั้นต่ำเดือนละ 1,650 บาท และฐานเงินสมทบสูงสุดไม่เกิน 15,000 บาท ตัวอย่างเช่น ผู้ประกันตนมีเงินเดือนเฉลี่ย 10,000 บาท จะได้รับเดือนละ 3,000 บาท

          เมื่อผู้ประกันตนสิ้นสุดความเป็นผู้ประกันตน (ลาออก) สามารถใช้สิทธิประกันสังคมต่อได้อีก 6 เดือน โดยมิต้องเสียค่าใช้จ่าย (กรณีเจ็บป่วยหรือประสบอันตราย กรณีคลอดบุตร กรณีทุพพลภาพและกรณีเสียชีวิต)

          ประโยชน์ทดแทนทุกกรณีเมื่อมีสิทธิต้องยื่นเรื่องรับเงินภายใน 1 ปี เว้นแต่ กรณีว่างงานผู้ประกันตนจะต้องยื่นขึ้นทะเบียนว่างงานที่สำนักงานจัดหางานของรัฐ ต้องยื่นสิทธิภายใน 30 วัน หลังจากถูกเลิกจ้างหรือลาออกจากงาน หากยื่นสิทธิเกินกว่า 30 วัน จะไม่ได้รับสิทธิย้อนหลัง และหากยื่นสิทธิเกินวันที่จะได้รับสิทธิไปแล้ว จะไม่ได้รับสิทธิประโยชน์ทดแทนกรณีว่างงาน

          หมายเหตุ ในกรณียื่นคำขอรับประโยชน์ทดแทนกรณีว่างงานเพราะเหตุถูกเลิกจ้าง หรือเหตุถูกเลิกจ้างและลาออกหรือสิ้นสุดสัญญาจ้างเกินกว่า 1 ครั้ง ภายใน 1 ปีปฏิทิน ให้มีสิทธิได้รับเงินทดแทนทุกครั้ง รวมกันไม่เกิน 180 วัน แต่ในกรณียื่นขอรับประโยชน์ทดแทนในกรณีว่างงานเพราะเหตุลาออกหรือสิ้นสุดสัญญาจ้าง เกินกว่า 1 ครั้ง ภายใน 1 ปีปฏิทิน ให้มีสิทธิได้รับเงินทดแทนรวมกันไม่เกิน 90 วัน 

Q&A

1. ช่วงว่างงาน 1 เดือนต้องจ่ายเงินประกันสังคมหรือไม่  

ตอบ :  ไม่เสียค่าใช้จ่ายค่ะ เมื่อผู้ประกันตนสิ้นสุดความเป็นผู้ประกันตน (ลาออก) สามารถใช้สิทธิประกันสังคมต่อได้อีก 6 เดือน โดยมิต้องเสียค่าใช้จ่าย (กรณีเจ็บป่วยหรือประสบอันตราย กรณีคลอดบุตร กรณีทุพพลภาพ และกรณีเสียชีวิต)

2. ส่งประกันสังคมตั้งแต่ปี 40 จนถึงปี 57 แต่ลาออกงานจะได้เงินคืนครบไหมครับ

ตอบ :  ผู้ประกันตนสามารถรับประโยชน์ทดแทนกรณีชราภาพตามหลักเกณฑ์ที่ประกันสังคมกำหนด เมื่ออายุครบ 55 ปี

บริบูรณ์ และความเป็นผู้ประกันตนสิ้นสุดลงแล้วเท่านั้น กรณีจ่ายเงินสมทบ มาไม่น้อยกว่า180 เดือน (15 ปี) มีสิทธิได้รับเงินบำนาญชราภาพเป็นรายเดือนใน อัตราร้อยละ 20 ของค่าจ้างเฉลี่ย 60 เดือนสุดท้ายที่ใช้เป็นฐานในการคำนวณเงินสมทบก่อนความเป็นผู้ประกันตนสิ้นสุดลง

3. ส่งประกันแค่ 1 ปี แล้วออกจากงานจะได้เงินคืนไหมคะ

ตอบ :  กรณีที่มีการจ่ายเงินสมทบตั้งแต่ 12 เดือนขึ้นไป ให้จ่ายเงินบำเหน็จชราภาพ มีจำนวนเท่ากับจำนวนเงินสมทบที่ผู้ประกันตนและนายจ้างจ่ายเงินสมทบ เพื่อการจ่ายประโยชน์ทดแทนในกรณีชราภาพ พร้อมผลประโยชน์ตอบแทน ตามที่สำนักงานประกันสังคมประกาศกำหนด เมื่ออายุ 55 ปีขึ้นไป

4. ส่งประกันสังคมมา 4 เดือนแล้วแต่ยังไม่ได้บัตร แต่ตอนนี้ออกจากงานแล้วเราสามารถส่งต่อเองได้ไหมคะ

ตอบ :  สำหรับผู้ประกันตนตามมาตรา 33 ต้องนำส่งเงินสมทบมาแล้วไม่น้อยกว่า 12 เดือนและออกจากงานไม่เกิน 6 เดือน นับแต่วันที่ลาออกจากงานเท่านั้น จึงสามารถสมัครประกันสังคม มาตรา 39 ได้ค่ะ

5. ตอนนี้ว่างงานอยู่ค่ะ ส่งประกันสังคมมาได้ 6-7 เดือนส่วนแฟน ส่งมาได้1ปีกว่าว่างงานทั้ง2คน สามารถขึ้นสิทธิว่างงานรับเงินคืนได้ไหมคะ

ตอบ :  ได้รับค่ะ ผู้ประกันตนจะได้รับสิทธิต่อเมื่อได้มีการนำส่งเงินสมทบมาแล้วไม่น้อยกว่า 6 เดือน ภายในระยะเวลา 15 เดือนก่อนการว่างงานค่ะ

6. ส่งประกันสังคมมาได้ 4 เดือนแล้วค่ะแต่ที่ทำงานยังไม่ทำบัตรให้เลย ตอนนี้สิทธิยังเป็นบัตรทองอยู่เลยค่ะ ตอนนี้ออกจากงานแล้วค่ะ ประกันสังคมที่ส่งไปจะได้ใช้ไหมคะ หักเดือนละเกือบ 300 รวม 4 เดือนเกือบ1000 แล้วค่ะยังไม่ได้ใช่สิทธิเลยค่ะ หักทุกเดือน ขอคำตอบด้วยนะคะ เสียดายเงินค่ะ

ตอบ :  ตามปกติแล้วสิทธิประโยชน์จะเกิดหลังจากส่งเงินสมทบมาแล้ว 3 เดือนค่ะ ดังนั้น ลองตรวจสอบสิทธิ์กับสำนักงานประกันสังคมค่ะ และหลังจากลาออกจากสถานประกอบการแล้วจะยังใช้สิทธิ์ประกันสังคมได้ต่ออีก 6 เดือนค่ะ หากภายหลังไม่ได้เป็นผู้ประกันตนมาตรา 33 แล้วสามารถสมัครมาตรา 39 ประกันตนเองได้ต่อค่ะ

7. พอดีแม่ออกจากที่ทำงานนานแล้วค่ะและไม่เคยรู้ว่าสามารถส่งเองได้ พอดีความรู้น้อย และตอนนี้อยากทำประกันสังคมให้แม่ สามารถทำได้ไหมค่ะ อายุ 41

ตอบ :  หากเคยเป็นผู้ประกันตนตามมาตรา 33 นำส่งเงินสมทบมาแล้วไม่น้อยกว่า 12 เดือนและออกจากงานไม่เกิน 6 เดือน นับแต่วันที่ลาออกจากงานแนะนำให้สมัครมาตรา 39 ค่ะ และหากเลยหลักเกณฑ์ดังกล่าวมาแล้ว สามารถสมัครมาตรา 40 โดยสามารถติดตามข่าวสารประกาศรับสมัครมาตรา 40 สำหรับบุคคลทั่วไปได้ที่ เว็บไซต์ประกันสังคมค่ะ

8. หนูออกจากงานมาได้ 18 วัน แล้วนายจ้างยังไม่แจ้งหนูออก หนูจะทำเรื่องคนว่างงานได้ไหมคะ

ตอบ :  สามารถยื่นขึ้นทะเบียนว่างงานที่สำนักงานจัดหางานของรัฐ ต้องยื่นสิทธิภายใน 30 วัน หลังจากถูกเลิกจ้างหรือลาออกจากงาน หากยื่นสิทธิเกินกว่า 30 วัน จะไม่ได้รับสิทธิย้อนหลัง และหากยื่นสิทธิเกินวันที่จะได้รับสิทธิไปแล้ว จะไม่ได้รับสิทธิประโยชน์ทดแทนกรณีว่างงาน 

          ผู้ประกันตนจะไมได้รับเงินกรณีว่างงงาน ถ้าทางสถานประกอบการที่เก่ายังไม่ได้ยื่นแจ้งสิ้นสุดการเป็นผู้ประกันตน แต่ในส่วนที่ผู้ประกันตนขึ้นทะเบียนว่างงานไว้ ให้ผู้ประกันตนไปรายงานตัวตามปกติ หากนายจ้างแจ้งออกแล้วเงินว่างงานก็จะโอนเข้าที่ตามที่ผู้ประกันตนไปรายงานตัวมาค่ะ

9. ถ้าขึ้นทะเบียนว่างงานแล้วจะรู้ได้อย่างไรว่าเงินจะเข้าบัญชีเมื่อไหร่ แล้วจะติดต่อสอบถามความคืบหน้าเรื่องเงินคนว่างงานหลังจากไปรายงานตัวได้ยังไงครับ

ตอบ :  สามารถติดต่อสปส.พื้นที่ที่รับผิดชอบ เพื่อตรวจสอบข้อมูลและสถานะการจ่ายเงินกรณีว่างงานโดยตรงค่ะ

10. ทำประกันสังคมไว้แต่ออกจากงานก่อนที่จะได้รับ อยากทราบว่า มีสิทธิที่จะไปเอาไหม และ มีสิทธิจะใช้เหมือนคนอื่นด้วยหรือเปล่า

ตอบ :  ยังใช้สิทธิ์ได้ค่ะ เมื่อผู้ประกันตนสิ้นสุดความเป็นผู้ประกันตน (ลาออก) สามารถใช้สิทธิประกันสังคมต่อได้อีก 6 เดือน โดยมิต้องเสียค่าใช้จ่าย (กรณีเจ็บป่วยหรือประสบอันตราย กรณีคลอดบุตร กรณีทุพพลภาพและกรณีเสียชีวิต)

11. ผมออกจากบริษัทเก่าแล้วมาทำงานที่บริษํทใหม่แล้วโดนหักค่าประกันสังคมแล้วทำไมถึงไม่ได้บัตร /ออกจากงานที่เดิมแล้ว และได้ส่งประกันด้วยตนเอง แต่ยังไม่ได้ใบรับรองสิทธิ์ ของปี 2558

ตอบ :  สามารถตรวจสอบสิทธิ์การเป็นผู้ประกันตน และกรอกแบบฟอร์มขอบัตรประกันสังคม / ติดต่อรับบัตร ที่ประกันสังคมในเขตพื้นที่ที่รับผิดชอบค่ะ

ภาพประกอบโดย David Castillo Dominici เว็บไซต์ freedigitalphotos.net

ดาวน์โหลดได้แล้ววันนี้ทั้ง iOS และ Android

คว้างานที่ใช่ ด้วยการค้นหางานที่ง่ายและรวดเร็ว พร้อมทั้งจัดการเรซูเม่อย่างมีประสิทธิภาพ ให้คุณอัปโหลด ดู และลบได้ทุกเมื่อที่ต้องการ เพลิดเพลินไปกับประสบการณ์การใช้งานแสนง่าย ด้วยระบบ AI ใหม่ ช่วยค้นหางานที่ตรงใจมากขึ้นถึง 6 เท่า​

เรื่องอื่น ๆ ที่น่าสนใจ

การรักษาสิทธิประกันสังคมหลังลาออกควรทำอย่างไร

สิทธิประกันสังคมสำหรับคนที่ออกจากงาน